انواع دزدگیر

مقدمه

با وجود شرایط جامعه لزوم استفاده از انواع دزدگیرها برای وسایل و اماکن مختلف به شدت احساس می‌شود و نمی‌توان نقش مهم آن ها در برقراری امنیت را نادیده گرفت. دزدگیرها بر حسب مورد استفاده‌ای که دارند و همچنین توانایی‌ها، امکانات، کیفیت ساخت و همچنین کمپانی سازنده‌ی خود انواع مختلفی نیز دارند. شرکت ایمن سازگار نیز در این مقاله قصد دارد تا اطلاعات جامعی را در مورد انواع دزدگیر در اختیار شما عزیزان قرار دهد.

دزدگیر چیست؟

دزدگیر یا سیستم اعلام سرقت دستگاهی است که با اعلام صدا و آژیر کشیدن ورود غیر قانونی و تعرض به یک حریم خصوصی یا شکستن یک قفل را اعلام می‌کند. سیستم ‌های اعلام سرقت از مهم ترین بخش‌های سیستم ‌های حفاظتی-امنیتی هستند که برای هر ساختمان شخصی یا سازمانی استفاده می‌شوند.

همان‌طور که انتظار می‌رود و از نام آن مشخص است، این سیستم ‌ها توانایی تشخیص ورود غیر مجاز به اماکن مختلف را دارا می‌باشند. به این ترتیب شما می‌توانید تدابیر امنیتی لازم را برای مقابله با سرقت یا هر گونه ورود غیر مجاز و همچنین کاهش خسارت‌های ناشی از آن‌ ها بیاندیشید.

به طور کل از نظر فنی می‌توان گفت که دزدگیر یک کیت شامل پنل مرکزی، حسگر و آژیر می‌باشد. سیستم آلارم توسط یک پنل مرکزی کنترل می‌شود که وظیفه تلفن کردن، ارسال پیامک خروجی برای آژیر و حتی روشن کردن چراغ را بر عهده دارد. دزدگیرها حسگرهای بسیار مقاومی دارند که مهم‌ترین آن ها حسگرهای حرکتی، مگنت درب، حسگر لرزش یا ضربه و سنسور دود یا گاز هستند.

تمامی دزدگیرهای موجود در بازار هرچند از لحاظ ظاهر و شرکت سازنده، در انواع و اشکال مختلفی دارند ولی بطور کلی تمامی آن ها دارای یک ساختار کلی مشترک هستند. اکثر دزدگیرها دارای خط تحریک باز و خط تحریک بسته هستند که محل اتصال حسگر باز و حسگر بسته می‌باشند. این خطوط دارای کلید معمولی یا سوئیچ آلفا یا قفل رمزی یا کلید کنترل از راه دور جهت روشن و خاموش کردن دستگاه می‌باشند. از طرفی مدارات دزدگیر نیز انواع مختلفی دارد.

مدار شارژ باتری که به منظور قطع شدن برق دستگاه استفاده می‌شود و دارای مدار آژیر می‌باشند و در نهایت دزدگیرها ثانیه شمار ورود و ثانیه شمار خروج و ثانیه شمار آژیر دارند و ممکن است مجهز به تلفن کننده خودکار در هنگام تحریک نیز باشند.

اجزای تشکیل دهنده‌ی دزدگیر چیست؟

تمامی انواع دزدگیر جدا از امکانات یا کیفیت ساخت خود، از اجزایی ساخته شده‌اند که در ادامه به معرفی آن ها می‌پردازیم.

اجزای دزدگیر:

1. سیستم مرکزی دزدگیر (pcu) یا همان کنترل پنل
2. انواع حسگر یا سنسور
3. انواع سیستم‌های هشدار دهنده
4. باتری
5. تجهیزات امنیتی
6. صفحه کلید
7. اتصالات داخلی

سیستم مرکزی دزدگیر

پنل در اصل نقش مغز یا همان سیستم مرکزی پردازش دزدگیر اماکن را ایفا می‌کند. سیستم مرکزی توانایی خواندن سیگنال‌های ورودی، وضعیت روشن یا خاموش و همچنین تشخیص ورود غیر مجاز را دارد. برای امنیت بیشتر دستگاه دزدگیر، بهتر است که مدار اصلی دزدگیر در یک جعبه آهنی که ظاهری شبیه به یک کمد کوچک را دارد قرار بگیرد. سیم‌های دستگاه نیز بهتر است که درون یک لوله‌ی پلاستیکی قرار گیرد تا در دسترس نباشد و امکان آسیب رساندن به آن کمتر شود.

پنل های مرکزی دزدگیرهای اماکن به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند. دزدگیر با تلفن کننده سیم کارتی و دزدگیر با تلفن کننده خط ثابت. پنل های خط ثابت این توانایی را دارند که با موبایل و تلفن مخاطبین خود تماس بگیرند این در حالی است که پنل های سیم کارتی علاوه بر تماس با مخاطبین، قابلیت ارسال پیام کوتاه به گوشی موبایل را نیز دارند و اکثر آن ها دارای اپلیکیشن موبایل هستند که باعث ساده شدن کار با آن ها شده است.

طراحی پنل های مرکزی با توجه به شرکت‌های سازنده دزدگیر، با هم تفاوت دارند. بعضی شرکت‌ها، تلفن کننده را در همان قسمت پنل مرکزی قرار می‌دهند ولی در برخی دیگر، تلفن کننده به عنوان دستگاهی مجزا از پنل طراحی شده که در کنار آن نصب می‌شود.

از نظر امنیتی دزدگیرهایی با تلفن کننده سیم کارتی قطعاً امنیت بالاتری نسبت به پنل های خط ثابت دارند. چرا که سارقین با قطع خط تلفن، می‌توانند امکان تماس با مخاطب را از بین ببرند ولی در دزدگیرهای سیم کارتی، امکان قطع رابطه بین پنل مرکزی و مخاطبین وجود ندارد.

انواع حسگر یا سنسور

حسگرها در واقع مانند حواس پنجگانه انسان عمل می‌کنند و هر کدام روی فعالیت خاصی حساس هستند و آن فعل را تشخیص می‌دهند. به همین دلیل است که حسگرها می‌توانند با تکیه بر توانایی‌های خاص خود اقدامات غیر مجاز در اماکن را شناسایی کنند. سنسورها معمولاً اطراف یا داخل منطقه تحت پوشش نصب می‌شوند.

سنسورها به دلیل حساسیت‌های متفاوتی که دارند، نحوه‌ی عملکردشان نیز متفاوت است. عملکردهایی نظیر صدا، ارتعاش، نشان دادن حرکت و غیره که در ادامه به بررسی آن ها می‌پردازیم.

انواع حسگرهای دزدگیر اماکن:

1. چشم الکترونیکی
2. حسگرهای اولتراسونیک
3. ردیاب‌های دود، حرارت و کربن مونوکسید
4. پدال
5. ردیاب‌های حرکتی
6. ردیاب‌های فرو صوت
7. سوییچ‌های آب بندی شده
8. ردیاب‌های ریزموج
9. ردیاب‌های شکستن شیشه

چشم الکترونیکی

چشمی‌های دزدگیر، حسگرهای تشخیص دهنده حرکت هستند که از رایج‌ترین نوع سنسورها در منازل و ساختمان های کوچک اداری هستند.

چشم الکترونیکی یا سنسور مادون قرمز (passive infra red) بر اساس امواج مادون قرمز فعالیت می‌کند. به همین دلیل است که به این سنسورها اصطلاحاً سنسورهای PIR گفته می‌شود.

چشمی‌ها در صورت تشخیص هرگونه تغییرات حرکتی در محیط تحریک می‌شوند. این سنسورها به طور مداوم امواج مادون قرمز را ارسال و دریافت می‌کنند و به این ترتیب می‌توانند تصویری از محیط را در خود حفظ کنند. در صورتی که حرکتی در محیط اطراف سنسور اتفاق بیافتد سطح امواج برگشتی از محیط تغییر خواهد کرد و سنسور می‌تواند متوجه تغییرات ایجاد شده در محیط بشود و آن را شناسایی کند.

معمولاً سنسورها و چشمی‌ها را در محل‌هایی مانند ورودی درب اماکن، روبه پنجره‌ها و سایر محل‌هایی که امکان ورود غیر قانونی در زمان تعطیلی فروشگاه، سازمان و… وجود دارد، نصب می‌کنند.

این عمل باعث می‌شود سنسور بلافاصله بعد از تشخیص حرکت در هر یک از موارد ذکر شده، سیستم اعلام سرقت را فعال کند. سنسورها با توجه به مدل‌های مختلفی که دارند، هر کدام محدوده و زاویه دید خو را دارند. به‌طور کلی چشمی‌ها دارای محدوده دید 8 تا 10 متر و زاویه دید بین 100 تا 120 درجه هستند. هر چقدر فرد یا جسم متحرک به چشمی نزدیک ‌تر باشد، میزان حساسیت چشمی نیز بالاتر است.

حسگرهای اولتراسونیک

اساس کار حسگرهای اولتراسونیک، پدیده دوپلر است. این سنسورها توانایی این را دارند که امواجی با فرکانس 15 تا 75 کیلوهرتز تولید کنند. گوش انسان قادر به شنیدن این طیف از فرکانس نیست و متوجه هیچ صدایی نمی‌شود.

عملکرد سنسور اولتراسونیک به این صورت است که امواج تولید شده‌ی خود را در محیط تحت پوشش منتشر می‌کند. این امواج به وسیله‌ی اجسام سخت مانند دیوار و سقف منعکس می‌شوند و توسط گیرنده دریافت می‌شوند. در این بین مقداری از امواج از طریق اجسام نرم‌تر جذب می‌شود.

میزان انرژی ارسالی و دریافتی این سنسورها در یک منطقه خاص، در یک میزان مشخص تنظیم می‌شود. زمانی که جسمی در این منطقه حرکت کند و به سنسور نزدیک شود یا از آن دور شود پدیده‌ی دوپلر اتفاق میافتد و باعث تغییر کردن فرکانس ارسالی سنسور می‌شود. در نتیجه‌ی این تغییر فرکانس، دزدگیر نیز فعال خواهد شد. البته این تکنولوژی تقریباً منسوخ شده و سازندگان دیگر از آن استفاده نمی‌کنند.

ردیاب‌های دود، حرارت و کربن مونوکسید

امروزه معمولاً سیستم‌های دزدگیر اماکن مجهز به سیستم تشخیص دود، حرارت و کربن مونوکسید می‌باشند که به صورت ۲۴ ساعته فعال هستند. در حسگرهای دود و حرارت از روش‌های مختلفی برای شناسایی خطر آتش سوزی استفاده می‌شود. حسگر کربن مونوکسید نیز از مسمومیت با این گاز خطرناک پیشگیری می‌کند.

نسل جدید این حسگرها را به عنوان سنسور فتوالکتریک شناخته می‌شوند. این سنسورها بر اساس یک منبع نورانی که داخل سنسور الکتریکی حساس به نور قرار گرفته است، می ‌باشد. در شرایط عادی نوری که وارد سنسور می‌شود مسیر مستقیمی را طی می‌کند ولی زمانی که دود وارد محفظه می‌شود، نور دچار پراکندگی می‌شود. همین اتفاق است که باعث فعال شدن هشدار دزدگیر می‌شود و معمولاً می‌تواند آتش سوزی را در مراحل اولیه و قبل از زیاد شدن شعله‌های آتش، تشخیص دهند.

پدال

پدال یا شاسی اضطراری در محل تحت پوشش دزدگیر نصب شده و در مواقع اضطراری که دزدگیر نیز غیر فعال است به کاربر این امکان را می‌دهد تا به صورت دستی آن را فعال کند. این پدال‌ها دارای دو مدار  nc و no هستند تا امکان استفاده از آن ها در تمام دستگاه‌های حفاظتی وجود داشته باشد. پدال‌ها بیشتر در موزه‌ها، جواهر فروشی‌ها، بانک‌ها و صرافی‌ها که اجناس و اموال گران قیمتی در آن ها وجود دارد کاربرد دارند.

ردیاب‌های حرکتی

ردیاب‌های حرکتی از مهمترین اجزای تشکیل دهنده‌ی دزدگیرها هستند که می‌توانند فضای گسترده‌ای را پوشش دهند. سنسورهای حرکتی بر اساس نوع عملکردشان انواع مختلفی دارند مانند سیستم مادون قرمز و سیستم اولتراسونیک که بالا به توضیح آن ها پرداختیم.

نوع دیگری از سنسورهای حرکتی، سنسورهای تکنولوژی دوگانه هستند. در این سیستم‌ها دو یا چند حسگر با عملکردهای مختلف با هم ترکیب می‌شوند تا جلوی هشدارهای کاذب گرفته شود.

ردیاب‌های فرو صوت

این ردیاب‌ها بر اساس شناسایی امواج صوتی با فرکانس کمتر از 20 هرتز کار می‌کنند. گوش انسان قادر به شنیدن این طیف فرکانس هم نمی‌باشد. اتفاقاتی نظیر  فوران های آتشفشانی، زلزله، باز و بسته کردن درها و پنجره‌ها از جمله اتفاقاتی هستند که امواج صوتی فروصوت تولید می‌کنند. این امواج قادرند مسافت چند صد کیلومتر را طی کنند. به طوری که اقدامات یک سارق برای ورود به ساختمان به سرعت و قبل از ورود سارق به داخل ساختمان، توسط ردیاب‌های فروصوت شناسایی می‌شوند.

حساسیت این سنسورها بر اساس اندازه ساختمان و حضور یا عدم حضور حیوانات خانگی، قابل تنظیم می‌باشد.

موارد زیر اجزای تشکیل دهنده‌ی یک سیستم کامل شناسایی فروصوت هستند:

• بلندگو
• (سنسور مادون قرمز) به عنوان ورودی میکروفون
• فیلتر فرکانسی
• مبدل آنالوگ به دیجیتال
• یک MCU که سیگنال‌های ورودی را آنالیز می‌کند.

سوییچ‌های آب بندی شده

این سنسورها از رایج‌ترین حسگرهای دو قطعه‌ای می‌باشند که طرفداران زیادی نیز دارند. این حسگرها دارای یک سوییچ رشته‌ای رسانا هستند که در اثر میدان مغناطیسی عمل می‌کنند. این سوییچ در اثر دور و نزدیک شدن به قطعه دوم که معمولاً یک قطعه آهنربا است فعال یا غیر فعال می‌شود تا سیستم مرکزی بتواند وظیفه‌ی خود را انجام دهد.

ردیاب‌های ریزموج

این دسته از ردیاب‌ها امواج ریز موج یا همان مایکرو ویو را ارسال و با دریافت آن ها هرگونه کاهش شدت ایجاد شده را ثبت می‌کنند. اساس کار این سنسورها نیز پدیده‌ی دوپلر است و برای کاهش هشدارهای کاذب، لازم است که همراه با یک حسگر دوگانه یا سنسور PIR استفاده شود. این سنسورها را می‌توان هم برای محیط داخلی و هم محیط خارجی استفاده کرد.

ردیاب‌های شکستن شیشه

حسگرهای شکستن شیشه را در نزدیکی شیشه‌ها نصب می‌کنند تا از قسمت ورودی ساختمان ها حفاظت کنند. این حسگرها صدای ناشی از شکستن شیشه را تشخیص می‌دهند. فرکانس امواج منتشر شده معمولاً بین 3 تا 5 کیلوهرتز است. حسگرهای شکستن شیشه به این بازه فرکانسی حساسند و به محض دریافت آن دزدگیر اماکن فعال می‌شود.

انواع سیستم‌های هشدار دهنده

صدای آژیر اولین و ابتدایی‌ترین روش هشدار دادن در انواع دزدگیرها می ‌باشد. صدای آژیر قوی دزدگیر یک ویژگی مثبت و قابل توجه کاربران می ‌باشد. معمولاً وضعیت خطر تشخیص داده شده توسط دزدگیر اماکن، توسط سیستم هشدار دهنده به کاربر یا نیروهای امنیتی اعلام می‌شود. اکثر این هشدارها به شکل زنگ، آژیر و یا چراغ‌های چشمک زن می‌باشند و دو کارایی مهم دارند:

• ترساندن سارقان
• اطلاع رسانی اتفاقات مشکوک به صاحبان ساختمان

باتری

منبع تغذیه دزدگیرها معمولاً یک باتری 12 ولتی اسیدی است که همراه با پنل درون جعبه‌ی دزدگیر قرار می‌گیرد. این اقدام به این دلیل است که در صورت خرابکاری‌های احتمالی یا قطعی برق، برق سیستم بتواند تا 48 ساعت تأمین شود.

تجهیزات امنیتی

این تجهیزات شامل نورافکن، دوربین مدار بسته و لیزها هستند. که حرکات مشکوک را شناسایی کرده و هشدار می‌دهند.

صفحه کلید

صفحه کلیدها دستگاه‌های کوچکی هستند که معمولاً دارای چندین چراغ نشانگر و یک صفحه نمایش هستند. این دستگاه‌ها به منظور ارتباط انسان با دزدگیر استفاده می‌شوند و معمولاً روی دیوار نصب می‌شوند.

اتصالات داخلی

اتصالات مختلفی بین اجزای انواع دزدگیرها وجود دارد که ممکن است به شکل بی سیم و از طریق شبکه باشد و یا سیم کشی شده.

انواع دزدگیر

دزدگیرها بر اساس نوع تکنولوژی ساخت آن ها انواع مختلفی دارند که عبارتند از:

• دزدگیر با سیستم آلارم راه دور مبتنی بر خطوط تلفن ثابت
• دزدگیر ساده مبتنی بر آژیر و هشدار محلی
• انواع دزدگیر تحت شبکه
• انواع دزدگیر بی سیم
• انواع دزدگیر سیم کارتی

دزدگیر با سیستم آلارم راه دور مبتنی بر خطوط تلفن ثابت

در این سیستم‌ها دزدگیرها علاوه بر به صدا در آوردن آژیر و هشدار محلی برای فراری دادن سارقین، به تماس گرفتن با شماره تلفن‌های ذخیره شده اقدام می‌کنند. مشکل این دزدگیرها سهولت قطع خطوط تلفن ثابت توسط سارقین است. این نوع دزدگیرها به دلیل ارزان قیمت بودن در مراکز شهری پرجمعیت استفاده می‌شود.

دزدگیر ساده مبتنی بر آژیر و هشدار محلی

این نوع دزدگیرها قدیمی‌ترین نوع دزدگیر می‌باشند. در این نوع سیستم ضد سرقت هیچگونه آلارم و هشدار راه دور ارسال نمی‌کند و تنها به صدای آژیر اکتفا می‌کند. از آنجایی قطع کردن آژیر این سیستم‌ ها آسان است این دزدگیرها امنیت بسیار پائینی دارند.

انواع دزدگیر تحت شبکه

برای ارتباطات شبکه‌ای بین تجهیزات، باید تجهیزات دزدگیر نیز از نوع تحت شبکه بوده و قابلیت اتصال به شبکه را دارا باشند. برای ارتباط شبکه راه دور، معمولاً یک ماژول تحت شبکه قابل گسترش برای پنل مرکزی وجود دارد. از این نوع دزدگیرها برای تجمیع با سیستم‌ های هوشمند ساختمانی استفاده می‌کنند و امکان مدیرت و مانیتوریگ مجتمع از راه دور را برای کاربران فراهم می‌آورد.

انواع دزدگیر بی سیم

در دزدگیر سنسورها باید به پنل مرکزی متصل شده باشند و هشدار را به این پنل ارسال کنند. بعد از آن وظیفه سیستم مرکزی دزدگیر است که نسبت به هشدار دریافتی عکس العمل نشان دهد و آژیر، هشدار محلی و آلارم راه دور را ارسال کند. معمولاً برای اتصال سنسورها به دزدگیر از سیم استفاده می‌شود ولی بسیاری از اماکن مانند منازل و فروشگاه‌هایی که روی دکوراسیون داخلی خود حساس می‌باشند ترجیح می‌دهند از سیم کشی روکار استفاده نکنند.

تکنولوژی بی سیم وایرلس کمکی جهت اتصالات در چنین سیستم‌ هایی می‌باشد. در این سیستم به جای استفاده از سیم و کابل، سنسورها و بقیه تجهیزات دزدگیر به صورت وایرلس به سانترال مرکزی متصل می‌گردند.

انواع دزدگیر سیم کارتی

از آنجایی که قطع خطوط تلفن ثابت بسیار ساده است و همچنین بعضی مناطق دسترسی به این خطوط تلفنی ندارند، در نتیجه انواع دزدگیر سیم کارت خور به بازار ارائه شد. یک دزدگیر سیم کارتی می‌تواند علاوه بر هشدار بر روی خط تلفن ثابت، از طریق خطوط تلفن همراه اقدام به ارسال هشدار پیامکی و یا هشداری تماسی به شخص مسئول کند. مشکلی که برای این سیستم‌ ها وجود دارد، وجود دستگاه‌هایی است که قادر به ایجاد پارازیت بر روی خطوط تلفن همراه به صورت محلی می‌باشند.